16 Mayıs 2022 Pazartesi

"Arf Sabiti" / İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi...


"Arf Sabiti" / İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi...



Adını dünya matematik literatürüne geçiren Türkiyeli dahi matematikçi Cahit Arf’ın yaşamına odaklanan Arf Sabiti” (*) adlı tiyatro oyununu; biraz gecikmeli de olsa; Konak Sahnesi'nde, İzmir Devlet Tiyatrosu oyuncularından izledik...

Cumhuriyet'in kuruluş yıllarındaki dönemin aydınları gibi, Cahit Arf'ın yaşamının da yeniden kuruluşu önceler şekilde geçtiği gerçeği sahneye oldukça başarılı şekilde yansıtılmış.

Oyunu henüz izlememiş olanlara duyurulur...


FOTOĞRAF: Oyundan. (*) Arf değişmezi (Arf Sabiti) Prof. Cahit Arf'ın matematik alanında yaptığı dünyaca kabul görmüş matematiksel değerin adı. [Cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılması üzerine yaptığı çalışmada Cahit Arf'ın bulduğu formül.]

CAHİT ARF'ın YAŞAMINDAN...

Sonradan daha iyi anlaşılacağı gibi darbecilerin 'koşulları oluşturma' girişimleri sürecinde, yani Türkiye'nin12 Eylül 1980 faşist askeri darbesine doğru dolu dizgin gittiği günlerde önde gelen bazı akademisyenler Genelkurmay Başkanlığı'na çağrılır.

CAHİT ARF


Generaller, hocalar arasından ODTÜ'den Cahit Arf'a; “Bizim de harp akademilerimiz var, oralarda da üniversite seviyesinde eğitim veriliyor ama oralarda hiçbir karışıklık olmuyor. Nedir bu üniversitelerin hali Cahit Bey?” şeklinde azarlayan tonda bir soru yöneltirler.

Herkesin gözleri hocaların hocası Ord. Prof. Cahit Arf’a döner. Cahit hoca'nın yanıtı unutulmaz bir ders gibi olur:

“Bu çocuklar hiçbir zaman kendilerine öğretilenleri sorgusuz sualsiz ezberlemezler ve doğruluğuna kayıtsız şartsız inanmazlar.
Çünkü biz bile öğrettiğimiz şeylerin doğruluğundan şüpheliyiz. Eğer öğreteceğimiz her şeyden emin olsaydık orası zaten üniversite olmazdı!
Ülkedeki karışıklığın ve olası ihtilallerin gerçek sorumluları, gerginlik içine itilmiş büyük sayıların korkunç gücünü hesaplayamayan yöneticilerdir.”

2009 yılında 10 TL’lik banknotların arkasına fotoğrafı yerleştirildi.


İzmir Devlet Tiyatrosu, tarihi Konak Sahnesi salonu


KISA YAŞAM ÖYKÜSÜ

Cahit Arf; (11 Ekim 1910, Selanik - 26 Aralık 1997, İstanbul).

Yüksek Öğrenimini Fransa'nın Ecole Normale Superieure'de tamamladı. Bir süreliğine Galatasaray Lisesi'nde Matematik öğretmeni olarak çalıştı. İstanbul Üniversite'sinde Doçent adayıydı. Doktora yapmak için Almanya'ya gitti ve 1938 yılında doktorasını Göttingen Üniversitesi'nde tamamladı.

Arf Sabiti oyunundan...

Türkiye'ye dönüp İstanbul Üniversitesi'nde önce profesörlüğe, daha sonra Ordinaryus profesörlüğe erişti. Robert Koleji'nde Matematik dersleri verdi. Sonrasında ABD'ye gitti. Kaliforniya Üniversitesi'nde konuk öğretim üyesi görevinde bulundu. 1967 yılında Türkiye'ye döndükten sonra, ABD'den birçok teklif alsa da o Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nde göreve başladı. 1980 yılında emekli oldu.

Türkiye'nin yetiştirmiş olduğu önemli bilim insanlarından olan Cahit Arf, çok sayıda bilimsel çalışmaya imzasını attı. 1943 yılında İnönü Ödülü'nü, 1974 yılında TÜBİTAK Bilim Ödülü'nü kazandı. 1980 yılında emekliye ayrıldıktan sonra bile TÜBİTAK'ın geliştirilmesinde önemli çalışmalar yaptı. TÜBİTAK'ın Gebze Araştırma Merkezi'nde emeklilikten sonra da görev yaptı. 1983 ile 1989 yıllarında 'Türk Matematik Derneği' başkanlığı görevini yürüttü. 1997 yılında bir süredir çektiği kalp rahatsızlığı nedeniyle hayata veda etti.


* *




İzmir Devlet Tiyatrosu Konak Sahnesi salonundan...



ARF SABİTİ

1 Perde, 1 saat 20 dakika.r

Yazan: Feraye Şahin

Yöneten: M. Sadık Yağcı

OYUNCULAR:

Cahit Arf: Yusuf Köksal
Bernhard Riemann: Serkan Kunter
Elif/ Fatma/ Halide: Burcu Aksakal
Aziz Arf/ Rıdvan: Ersin Ayhan
Fatma: Neşe Arat
Dündar/ Şefik Erensü: Ali Ulvi Hünkar
Sami Ayan / Helmut Hasse: Ö. Devrim Akkaya


13 Mayıs 2022






[13 Mayıs 2022, İzmir Devlet Tiyatrosu, Konak Sahnesi... ]


 1 Perde - 1 saat 20 dakik

#İzmirDevletTiyatrosu


* * *







_________________________________________________________

Hiç yorum yok: