James Webb Teleskobu'ndan evrenin en derin ve en net ilk görüntüleri geldi: Evrenin sırrı çözülüyor...
Evren'in 13,8 milyar yaşında olduğu biliniyordu. Teleskop 13,5 milyar yıl kadar geriye gidebiliyor.
ABD Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA), James Webb Uzay Teleskobu'nun (*) çektiği ilk tamamen renkli fotoğrafı yayımladı. Dünyaya milyarlarca ışık yılı uzaklıkta olan galaksileri de içeren fotoğraf, evrenin bugüne kadar çekilmiş en derin, en detaylı fotoğrafı.
James Webb uzay Teleskobu'ndan bir dizi tam renkli görüntü 12 Temmuz 2022'de yayınladıktan sonra, gökbilimciler yeni bir uzay gözlemi çağının başladığını duyurdu.
Güneşin yörüngesinde dönen aletten elde edilen resimler, projenin meyvelerini vermeye ve kozmosa bakışımızı değiştirmeye başladı.
NASA yetkililerinden Bill Nelson, "Işık, saniyede 186 bin mil hızla ilerliyor. Ve şu küçük benekler halinde gördüğünüz ışıklardan biri 13 milyar yıldır seyahat ediyor" şeklinde konuşarak, şunları söyledi:
"Aslında çok daha geriye gidiyoruz çünkü bu daha sadece ilk fotoğraf. 13,5 milyar yıl kadar geriye gidebiliyor. Evren'in 13,8 milyar yaşında olduğunu bildiğimize göre; bu fotoğraflar sizi neredeyse her şeyin başlangıcına götürüyor..."
*
Yeni gözlemevi, başta NASA olmak üzere ABD, Avrupa ve Kanada uzay ajanslarının ortak bir projesi.
Webb, gökyüzünü kızılötesinde görmek için özel olarak ayarlandı - bu, gözlerimizin algılayabileceğinden daha uzun dalga boylarında ışıktır.
Bu, Evren'e öncekinden daha derine bakma ve sonuç olarak, 13,5 milyar yıldan daha önceki zamanda daha geriye giden olayları tespit etme yeteneği verecek.
Gökbilimciler, yaşam belirtilerinin tespit edilebilmesi umuduyla Samanyolu Gökadası'ndaki gezegenlerin atmosferlerini incelemek için daha gelişmiş teknolojilerini de kullanacaklar.
JAMES WEBB KİMDİR?
Webb, ABD'de Kennedy hükûmetinin başlangıcından Johnson hükûmetinin sona ermesine dek NASA'yı yönetti. İlk insanlı Apollo uçuşundan hemen önceki Mercury ile Gemini programları arasındaki kritik insanlı uzay tanıtımlarına gözetmenlik yaptı.
27 Mart 1992’de öldü ve Arlington Ulusal Mezarlığı’na gömüldü.
2002 yılında James Webb’e saygı amaçlı, teleskoba ismi verildi....
 |
| James Webb |
* *
📌 (*) #JamesWebbUzayTeleskobu, kızılötesi astronomiye yönelik bir uzay teleskobudur. Uzaya gönderilmiş en güçlü teleskoptur. Eskiyen Hubble Uzay Teleskobu'nun kısmen ardılı olacak şekilde planlanmış, NASA öncülüğünde ve ESA ile CSA'nın desteğiyle geliştirilmiştir.
Maliyet: 10 milyar USD (2016)
Ana aletler: Korsch teleskobu
Fırlatma yeri: Guyana Uzay Merkezi
Görev süresi: 5 yıl (dizayn ömrü); 10 yıl (hedeflenen ömür)
James Webb Uzay Teleskobu, 18 hegzagonal ayna ile 6.5 metre çapına sahip dev bir göz şeklinde üretildi. Bu aynalar teleskobun ışığı, yani kızılötesini yakalamasını sağlıyor. Alt kısmında güneşten korunması için bulunan basketbol sahası büyüklüğünde 5 büyük tabaka mevcut. Bu koruyucular oldukça ince olup teleskobun çalışmasına olanak sağlayan mutlak sıfır(-273,15 derece) sıcaklığına yakın bir ortam sağlayacak. Detaylandırmak gerekirse, en dıştaki kalmanın maruz kalacağı sıcaklık santigrat cinsinden 110 derece iken teleskobun bulunduğu katmanda sıcaklık eksi 267 dereceleri bulacak.
JAMES WEBB HUBBLE TELESKOBU KARŞILAŞTIRMASI
Dünyanın evren hakkındaki tüm bilgilerin mimarı olan Hubble, dünyadan yalnızca 500 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Webb ise; dünyadan 1 buçuk milyon kilometre ileride ikinci Lagrange noktasına konumlandı.
James Webb, Hubble Teleskobu‘ndan 100 kat güçlü. Ayrıca bir diğer anlamda zamanda yolculuk yaparak 13,5 milyar ışık yılı öncesini görüyor.
* *
BULGULAR
SMACS 0723: Webb, uzak evrenin şimdiye kadarki en derin ve en keskin kızılötesi görüntüsünü yalnızca 12,5 saat içinde teslim etti. Dünya üzerinde durup yukarıya bakan bir kişi için, bu yeni görüntünün görüş alanı, her biri yaklaşık iki saat uzunluğundaki çoklu pozlamalardan oluşan renkli bir bileşik, yaklaşık olarak bir kol mesafesinde tutulan bir kum tanesi boyutundadır. Bu derin alan, şimdiye kadar tespit edilen en uzak gökadalardan bazılarını bulmak için mercekli bir gökada kümesi kullanır. Bu görüntü, Webb'in derin alanları inceleme ve kozmik zamanın başlangıcına kadar galaksileri takip etme yeteneklerinin yalnızca yüzeyini çiziyor.
👉 WASP-96b (spektrum): Webb'in güneş sistemimizin dışındaki bu sıcak, kabarık gezegeni ayrıntılı gözlemi, bu gezegenle ilgili önceki çalışmaların tespit etmediği pus ve bulutların kanıtlarıyla birlikte suyun açık izini ortaya koyuyor. Webb'in bir ötegezegenin atmosferindeki ilk su tespitiyle, şimdi diğer gezegen atmosferlerinin nelerden oluştuğunu anlamak için yüzlerce başka sistemi incelemeye başlayacak.
👉 Güney Halka Bulutsusu: Ölmekte olan bir yıldızı çevreleyen genişleyen bir gaz bulutu olan bu gezegenimsi bulutsu, yaklaşık 2.000 ışıkyılı uzaklıktadır. Burada, Webb'in güçlü kızılötesi gözleri, ölmekte olan ikinci bir yıldızı ilk kez tam görünüme getiriyor. Bir gezegenimsi bulutsu olarak doğumdan ölüme kadar Webb, bir gün yeni bir yıldız veya gezegen haline gelebilecek yaşlanan yıldızların dışarı atan toz ve gaz kabuklarını keşfedebilir.
👉 Stephan'ın Beşlisi: Webb'in, Pegasus takımyıldızında bulunan bu kompakt gökada grubuna ilişkin görüşü, süper kütleli kara deliğin yakınındaki gazın hızını ve bileşimini ortaya çıkarmak için bir gökadanın merkezini çevreleyen toz örtüsünü deldi. Artık bilim adamları, etkileşim halindeki galaksilerin birbirleri içinde yıldız oluşumunu nasıl tetiklediğini ve bu galaksilerdeki gazın nasıl bozulduğunu , eşi benzeri görülmemiş bir ayrıntıda, nadir görülen bir görünüm elde edebilirler .
👉 Karina Bulutsusu: Webb'in Karina Bulutsusu'ndaki 'Kozmik Uçurumlara' bakışı, daha önce gizlenmiş olan yıldız oluşumunun en erken, hızlı evrelerini ortaya çıkarıyor.
* * *
Yalçın Ergündoğan
_________________________________
